Choroba sercowo-naczyniowa zajmuje pierwsze miejsce w rankingu umieralności z powodu chorób niezakaźnych. Powszechne występowanie chorób sercowo-naczyniowych wśród młodej populacji jest spowodowane stylem życia, ciągłym stresem i spożywaniem alkoholu. Cechą tej patologii jest wysokie ryzyko powikłań, które wymaga wczesnej diagnozy i leczenia. Znajomość głównych objawów problemów z sercem zapobiegnie rozwojowi niebezpiecznych konsekwencji i poprawi jakość życia pacjentów.
Główne grupy objawów choroby serca i ich podstawowe cechy
Choroba niedokrwienna serca i nadciśnienie tętnicze to najczęstsze rodzaje patologii serca, które występują zarówno u osób młodych, jak i starszych. Obraz kliniczny chorób jest polimorficzny i obejmuje następujące objawy chorego serca:
- Ból w lewej części klatki piersiowej, który może mieć różny charakter (kłucie, uciskanie), nasilenie (umiarkowane do nie do zniesienia) i czas trwania.Na przykład ból w zawale mięśnia sercowego charakteryzuje się uciskiem o wysokiej intensywności trwającym ponad 20 minut i brak wpływu nitrogliceryny.
- Zaburzenia rytmu serca (arytmie), pacjenci skarżą się na odczucia przerw w pracy serca, krótkotrwałe zatrzymania,
- Duszność (wysoka częstotliwość oddychania)
- Szybkie bicie serca (tachykardia)
Ponadto pacjenci mają zaburzenia wegetatywno-naczyniowe: zwiększone pocenie się, zawroty głowy, osłabienie, labilność ciśnienia krwi, okresowe zaczerwienienie i bladość skóry.
Algorytm postępowania pacjenta w przypadku dolegliwości serca
Pojawiające się oznaki problemów z sercem są poważnym powodem wizyty u lekarza. Taktyki diagnostyczne mają na celu wyjaśnienie morfologicznego podłoża patologii i określenie nasilenia. Badanie kliniczne przez kardiologa oznacza:
- badanie okolicy klatki piersiowej;
- ocena pulsacji tętnic obwodowych (symetria, częstotliwość, amplituda, napięcie i wypełnienie);
- perkusja - określanie granic względnej otępienia serca. Służy do diagnozowania rozrostu poszczególnych komór, co jest normalnym wariantem u sportowców (przerost lewej komory);
- osłuchiwanie - słuchanie dźwięków serca za pomocą fonendoskopu.
W celu potwierdzenia diagnozy stosuje się następujące metody instrumentalne:
- elektrokardiogram (EKG) - metoda rejestracji impulsów elektrycznych w układzie przewodzącym, która służy do diagnozowania zaburzeń rytmu (ekstrasystolia, blokada, migotanie i inne);
- badanie ultrasonograficzne (echokardiografia - Echo-KG) - metoda wizualizacji stanu mięśnia sercowego, komór serca i wielkich naczyń w czasie skurczu i rozkurczu;
- testy czynnościowe (ergometria rowerowa, test na bieżni ruchomej) – rejestracja kardiogramu podczas dozowanej aktywności fizycznej, która służy do diagnozowania choroby niedokrwiennej serca, dusznicy bolesnej;
- koronarografia jest inwazyjną metodą wizualizacji kontrastowego światła naczyń wieńcowych za pomocą promieniowania rentgenowskiego. Metoda jest uważana za złoty standard w diagnostyce zawału mięśnia sercowego, zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku z wymazanym obrazem klinicznym;
- Wentykulografia to badanie hemodynamiki wewnątrzsercowej przy użyciu substancji nieprzepuszczającej promieniowania.
Ponadto w praktyce stosuje się laboratoryjne badania krwi w celu określenia aktywności procesu zapalnego (zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie wsierdzia), a także markerów martwicy mięśnia sercowego (troponiny, CPK-MB, AST).
Nowoczesne podejścia do leczenia
Terapia tradycyjna
Leczenie patologii serca jest w dużej mierze zdeterminowane charakterystyką przebiegu klinicznego u każdego indywidualnego pacjenta. Aktywnie wykorzystywane są zarówno metody leczenia zachowawczego, jak i interwencje chirurgiczne.
Leczenie farmakologiczne obejmuje stosowanie następujących grup leków:
- leki przeciwpłytkowe i przeciwzakrzepowe (zmniejszają ryzyko powstawania zakrzepów krwi, zwłaszcza u chorych na nowotwory otrzymujących chemioterapię);
- leki antyarytmiczne;
- przeciwmiażdżycowe - są przepisywane w celu zapobiegania rozwojowi blaszek miażdżycowych, jako głównej przyczyny choroby wieńcowej;
- leki przeciwnadciśnieniowe, których działanie ma na celu obniżenie ciśnienia krwi i utrzymanie jego normalnego poziomu przez długi czas;
- środki uspokajające - najczęściej przepisywane pacjentom z bezsennością, nerwicami, które są przyczyną wystąpienia objawów.
Leczenie operacyjne obejmuje kardiochirurgię u pacjentów z wadami wrodzonymi lub nabytymi (podwiązanie patologicznych przecieków, zakładanie sztucznych zastawek). Ponadto w przypadku poważnych zaburzeń rytmu (blokad) stosuje się rozrusznik serca.
„Złotym standardem” leczenia ostrego zespołu wieńcowego jest interwencja przezskórna polegająca na umieszczeniu metalowej ramy w zwężonym świetle naczynia wieńcowego (stentowanie).
Po ostrych patologiach (zawał serca, zapalenie mięśnia sercowego i inne) zaleca się prowadzenie rehabilitacji w sanatoriach w celu utrwalenia efektu terapeutycznego.
Medycyna alternatywna
Stosowaniu metod medycyny tradycyjnej, a także innych możliwości leczenia, których skuteczność nie została udowodniona, towarzyszy wysokie ryzyko dla zdrowia pacjenta. Przepisy z użyciem czosnku lub głogu na ból w klatce piersiowej mogą pogorszyć stan i wywołać komplikacje.
Kardiolodzy zalecają prawidłowe odżywianie, ćwiczenia i zdrowy sen jako główne nielekowe metody leczenia i wzmacniania układu sercowo-naczyniowego.
W celu poprawy równowagi elektrolitowej i nasycenia organizmu potasem stosuje się tzw. „mieszankę sercową”: miód, startą cytrynę oraz suszone owoce (rodzynki i suszone morele). Powstały asortyment jest przechowywany w lodówce i pobierany 1 łyżkę stołową raz dziennie.
Wnioski
Powszechne występowanie chorób sercowo-naczyniowych o wysokim ryzyku zgonu i niepełnosprawności wymaga odpowiedzialnej postawy pacjentów. W tym celu wszelkie pojawiające się objawy chorego serca (ból, duszność, zaburzenia rytmu) powinny skłaniać osobę do konsultacji z lekarzem w celu postawienia diagnozy i wyznaczenia odpowiedniej terapii, która zapobiegnie dalszej progresji.
