Czynnikiem sprawczym nawracającej patologii jest wirus brodawczaka, który zakłóca proces proliferacji komórek nabłonkowych. Guzy włóknisto-nabłonkowe są diagnozowane z tą samą częstotliwością u dorosłych i dzieci.
Brodawczaki w gardle postępują szybko, blokując drogi oddechowe, co prowadzi do uduszenia.
Nawet po chirurgicznym usunięciu nowotworów i późniejszym leczeniu farmakologicznym pacjentów ryzyko ponownej proliferacji nabłonka przejściowego pozostaje.
Mechanizm rozwoju choroby
Jaki jest mechanizm rozwoju brodawczaka w gardle? Wirus brodawczaka ludzkiego destrukcyjnie wpływa na rozwój tkanek, ponieważ infekuje proliferujące komórki warstwy podstawnej nabłonka przejściowego. Nawet pojedyncze wiriony wywołują procesy zakaźne w krtani. Czynnik sprawczy patologii wyróżnia się wysokim tropizmem w stosunku do nabłonka śluzowego narządów oddechowych.
Replikacja DNA przez patogeny obserwuje się tylko w komórkach warstwy podstawowej tkanek, w innych warstwach nabłonka wiriony praktycznie nie utrzymują się. Późniejsza stymulacja ekspresji wirusa może nastąpić w dowolnym momencie po uszkodzeniu tkanki. Według badań histologicznych wirusowy DNA jest zatrzymywany w błonie śluzowej gardła u pacjentów z przedłużoną remisją.
Reaktywacja wirusa brodawczaka jest wywoływana przez stany immunosupresyjne, zaostrzenie przewlekłych patologii i reakcje alergiczne.
Patomorfologia
Nawracające brodawczaki krtani wyglądają jak guzy brodawek z egzofitycznym wzrostem. Najczęściej nowotwory pojawiają się na styku nabłonka płaskiego i rzęskowego - powierzchni krtani, podniebienia miękkiego, fałdów głosowych, nagłośni, rozwidlenia tchawicy itp. W badaniu mikroskopowym brodawczaki wyglądają jak sztywne wyrostki palcowe zlokalizowane na zrębie tkanki łącznej.
Ważny! Formacje brodawczakowate mogą przekształcić się w nowotwory złośliwe.
Keratynizacja łagodnych nowotworów może wskazywać na rozwój raka płaskonabłonkowego. U dzieci choroba postępuje szybko, obejmując nie tylko błony śluzowe krtani, ale także struny głosowe. Nieterminowe usunięcie brodawczaków w okolicy gardła często prowadzi do dysfunkcji aparatu głosowego i rozwoju afonii.
Powoduje
Dlaczego występuje brodawczakowatość krtani? Przyczyny rozwoju patologii nie są w pełni zrozumiałe. Wiadomo, że wirus brodawczaka wnika do organizmu człowieka głównie drogą płciową i domową. Ponadto odnotowano przypadki przezłożyskowego i wrodzonego zakażenia noworodków.
Wiriony aktywnie namnażają się w dotkniętych tkankach dopiero po ekspozycji na czynniki prowokujące, do których należą:
- obniżona odporność;
- praca w przedsiębiorstwach zanieczyszczonych gazem;
- naruszenie metabolizmu komórkowego;
- choroby endokrynologiczne;
- nieudana tracheotomia;
- wtórne niedobory odporności;
- przeciążenie psycho-emocjonalne;
- stany alergiczne;
- narażenie na promieniowanie ultrafioletowe i czynniki chemiczne.
Sama obecność wirusa brodawczaka w ludzkim ciele nie jest przyczyną rozwoju łagodnego guza.
Brodawczakowatość krtani u niemowląt rozwija się najczęściej przy braku karmienia piersią. Mleko matki zawiera komórki odpornościowe, które zapobiegają zmniejszeniu reaktywności organizmu dziecka. Skład sztucznych mieszanek zawiera tylko pierwiastki śladowe i witaminy, które praktycznie nie stymulują układu odpornościowego dziecka.
Objawy kliniczne
Jeśli w gardle powstał obrzęk, co wskazuje na rozwój brodawczaka krtani? Na początkowych etapach rozwoju guza trudno jest zdiagnozować patologię, ponieważ małe brodawczaki praktycznie nie powodują dyskomfortu. Jednak w przypadku lokalizacji nowotworów włóknisto-nabłonkowych w pobliżu strun głosowych i krtani pacjenci najczęściej skarżą się na następujące objawy kliniczne:
- zmniejszenie barwy głosu;
- chrypka głosu;
- zaburzenie oddychania;
- ataki uduszenia;
- duszący kaszel;
- dyskomfort podczas połykania;
- duszność przy wysiłku;
- krwioplucie.
Ważny! Ignorowanie problemu prowadzi do hiperkeratozy strun głosowych i rozwoju dysfonii.
Należy zauważyć, że brodawczak na migdałku i krtani w około 15% przypadków pociąga za sobą powikłania. Jednym z najgroźniejszych powikłań jest złośliwość guzów łagodnych, których ryzyko wzrasta wielokrotnie, gdy nowotwory rozprzestrzeniają się na oskrzela.
Jak zrozumieć, że w gardle jest brodawczak? Objawy patologii są specyficzne, jednak brodawczakowatość można zdiagnozować tylko przy znacznym wzroście wielkości guzów. Choroba jest szczególnie niebezpieczna dla dzieci, ponieważ mają węższe światło w krtani. Wzrost nowotworów zwęża światło dróg oddechowych, co prowadzi do upośledzenia oddychania i asfiksji.
Klasyfikacja brodawczakowatości
Z reguły wraz z rozwojem wirusa brodawczaka w okolicy gardła powstaje jednocześnie kilka łagodnych guzów. Czasami u pacjentów w wieku powyżej 30 lat stwierdza się samotne brodawczaki, które są dużymi formacjami o średnicy 1,5-2 cm. Nawet po przejściu leczenia chirurgicznego i lekowego nowotwory nawracają, co pociąga za sobą rozwój polipowatości.
W zależności od stopnia rozprzestrzeniania się łagodnych nowotworów rozróżnia się kilka postaci brodawczaka:
- lokalne - niewielkie uszkodzenie tkanek nabłonkowych krtani, w których guzy obejmują do 30% głośni;
- rozproszone - liczne nowotwory po obu stronach gardła, obejmujące głośnię o 60-70%;
- zacieranie - zatykanie głośni o ponad 80%.
Najczęściej patologia rozwija się u pacjentów w okresie dojrzewania i menopauzy. Hipo- i nadczynność gonad prowadzi do niestabilności tła hormonalnego, a tym samym do zmniejszenia odporności organizmu. W przypadku uszkodzenia nabłonka przejściowego przez wirusa brodawczaka obserwuje się wzrost guzów łagodnych. W zależności od metody infekcji i wieku pacjenta rozróżnia się następujące rodzaje brodawczakowatości:
- wrodzona - infekcja ciała dziecka występuje albo w macicy, albo gdy dziecko przechodzi przez kanał rodny;
- nabyte - wirusy chorobotwórcze są przenoszone przez gospodarstwo domowe lub drogą płciową poprzez kontakt z osobą zarażoną;
- młodzieńczy – diagnozowany u dzieci w pierwszych latach życia;
- nawracający - rozwija się u pacjentów w okresie dojrzewania i charakteryzuje się wysokim ryzykiem nawrotów nowotworów.
Przerośnięty brodawczak w gardle prowadzi do rozwoju zwężenia i ostrej asfiksji.
Diagnostyka
Objawy kliniczne brodawczaka gardła są podobne do objawów błonicy, fałszywego zadu, płaskonabłonkowego raka nabłonka itp. Możliwe jest dokładne określenie rodzaju choroby tylko w przypadku przejścia diagnostyki różnicowej przez otolaryngologa.Następujące rodzaje badań lekarskich umożliwiają diagnozowanie patologii:
- laryngoskopia - badanie błon śluzowych krtani za pomocą laryngoskopu, za pomocą którego można wykryć nowotwory na ścianach dróg oddechowych i strunach głosowych;
- analiza histologiczna - badanie mikroskopowe próbek tkanek w celu określenia cech guza;
- mikrolaryngostroboskopia - badanie sprzętowe, za pomocą którego można zidentyfikować patologie w aparacie głosowym i charakter zamknięcia strun głosowych;
- tomografia komputerowa - badanie struktury gardła, które pozwala określić częstość występowania formacji nowotworowych;
elektroglottografia - obliczenie amplitudy drgań strun głosowych, dzięki czemu możliwe jest określenie rodzaju guza.
elektroglottografia - obliczenie amplitudy drgań strun głosowych, dzięki czemu możliwe jest określenie rodzaju guza.Gruczoł dotknięty nowotworem jest najczęściej usuwany, jednak kardynalne metody terapii nie zostały jeszcze opracowane w leczeniu nowotworów krtani. Z reguły brodawczak krtani usuwa się chirurgicznie, po czym pacjent przechodzi kurację lekową. Nie wyklucza to jednak możliwości ponownego wzrostu nabłonka przejściowego w gardle.
Leczenie operacyjne
Leczenie chirurgiczne odbywa się przy nieskuteczności terapii lekowej lub silnej proliferacji brodawczaków w krtani. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo nawrotu, chirurg musi usunąć do 95% łagodnych guzów w narządach laryngologicznych. Do usuwania nowotworów stosuje się nowoczesne endoskopowe metody leczenia, które polegają na minioperacjach w drogach oddechowych.
Niektóre z najbardziej skutecznych i bezbolesnych metod usuwania łagodnych guzów obejmują:
- kriodestrukcja - zamrażanie nowotworów ciekłym azotem, co prowadzi do zniszczenia tkanek patologicznych;
- koagulacja plazmą argonową - bezkontaktowe wycinanie brodawczaków promieniowaniem radiowym, wzmocnione działaniem gazu obojętnego;
- elektrokoagulacja - usuwanie łagodnych guzów stałym prądem elektrycznym, a następnie „zamknięcie” naczyń krwionośnych;
- dezintegracja ultradźwiękowa - niszczenie brodawczaków wewnątrz gardła za pomocą fal ultradźwiękowych o dużej intensywności.
Ważny! Pozakrtaniowe metody terapii z zastosowaniem tracheostomii w 80% przypadków prowadzą do nawrotu patologii.
Aby zapobiec ponownemu tworzeniu się brodawczaka w gardle, w ciągu najbliższych 10-15 dni pacjent powinien przyjmować następujące rodzaje leków:
- glikokortykosteroidy – zmniejszają obrzęk tkanek i przyspieszają procesy regeneracji błony śluzowej krtani;
- immunostymulanty - zwiększają odporność, co zapobiega ponownemu rozwojowi wirusa brodawczaka;
- preparaty estrogenowe – hamują aktywność rozrodczą wirionów, zmniejszając tym samym ryzyko nawrotu choroby.
W ciągu pierwszych 10 dni po usunięciu nowotworów pacjent powinien przestrzegać diety oszczędzającej, która polega na spożywaniu pokarmów o płynnej konsystencji - zup, płatków zbożowych, tłuczonych ziemniaków itp.
Terapia przeciw nawrotom
Leczenie chirurgiczne odnosi się do metod paliatywnych, tj. leczenie objawowe, ponieważ nie wyklucza prawdopodobieństwa ponownego powstania guzów włóknisto-nabłonkowych. Przejście terapii lekowej pozwala wydłużyć okresy między nawrotami. Aby zapobiec ponownemu pojawieniu się brodawczaków w gardle, do schematu leczenia zachowawczego włączone są następujące leki:
- preparaty interferonowe (Genfaxon, Viferon) - zwiększają odporność miejscową i ogólną, zmniejszając w ten sposób ryzyko rozwoju wirusa brodawczaka ludzkiego;
- immunomodulatory (Panavir, Viruter) - stymulują aktywność komórek immunokompetentnych, które zapobiegają rozmnażaniu się mikroorganizmów oportunistycznych;
- środki przeciwwirusowe („Allokin-Alfa”, „Acyklowir”) - zakłócają replikację wirusowego DNA, w wyniku czego zmniejsza się liczba wirusów brodawczaka w organizmie;
- cytostatyki („Vartek”, „Roncoleukin”) - zapobiegają patologicznemu podziałowi komórek nabłonkowych, co zmniejsza prawdopodobieństwo brodawczaków;
- leki hormonalne („Proginova”, „Duphaston”) - hamują syntezę androgenów, co spowalnia proces podziału komórek nabłonka przejściowego;
Terapia interferonem jest jedną z najskuteczniejszych metod leczenia brodawczaka. Preparaty interferonowe stymulują komórki immunokompetentne, zwiększając w ten sposób odporność tkanek nabłonkowych na patogenne wirusy.
Prognoza
Mimo intensywnych badań i opracowywania nowych metod leczenia nie zawsze udaje się całkowicie wyeliminować brodawczaki krtani. Przebieg nawrotowej brodawczakowatości nie zawsze jest przewidywalny, dlatego żaden specjalista nie odważy się zagwarantować braku nawrotów. Dokładny mechanizm rozwoju i przyczyny oczywistego przebiegu patologii nie są w pełni zrozumiałe.
Uważa się, że stany niedoboru odporności, które powodują zmienność objawów klinicznych brodawczaka, mogą wywołać rozwój choroby. W przypadku korzystnego przebiegu patologii utrzymuje się przetrwanie wirusa brodawczaka, co w przyszłości może prowadzić do nawrotu guza i rozwoju powikłań.
Innymi słowy, leczenie choroby pozostaje jedynie objawowe. Chirurgia krtaniowa może wyeliminować zwężenie krtani. Przejście terapii przeciw nawrotom, która polega na stosowaniu leków o działaniu immunostymulującym i cytostatycznym, pomaga zmniejszyć ryzyko ponownego rozwoju nowotworów.
