Kardiologia

Cechy, leczenie i konsekwencje zawału serca tylnej ściany serca

Każdy z nas może zmierzyć się z wieloma problemami ze strony układu krążenia. Jedną z najczęstszych chorób jest zawał mięśnia sercowego. Ale nawet przy współczesnym poziomie rozwoju medycyny nie zawsze można zdiagnozować patologię. Istnieją „głupie” strefy serca, których nie można zwizualizować, do których należy tylna ściana lewej komory. Chciałbym opowiedzieć w artykule o osobliwościach przebiegu katastrofy naczyniowej w tym segmencie anatomicznym.

Krótko o anatomii i fizjologii

Najpierw spróbujmy dowiedzieć się, jaka jest tylna ściana lewej komory. Serce to wydrążony narząd mięśniowy, który krąży we krwi w całym ciele. Składa się z 4 komór: 2 komór i 2 przedsionków. Głównym składnikiem pompy mięśniowej jest lewa komora, która dostarcza bogatą w tlen krew do wszystkich tkanek ciała.

Grubość mięśnia sercowego lewej komory jest około 2-3 razy większa niż innych części narządu i wynosi średnio od 11 do 14 mm. Dlatego ze względu na duże rozmiary ta część serca wymaga większej ilości krwi, którą otrzymuje przez prawą tętnicę wieńcową i jej gałąź okalającą. Wszelkie uszkodzenia naczyń doprowadzających świeży tlen szybko wpływają na aktywność funkcjonalną i mogą prowadzić do śmierci kardiomiocytów.

Ze względu na opisane powyżej cechy zawał mięśnia sercowego w 99,9% przypadków dotyczy wyłącznie lewej komory.

Około 10-15% wypadków naczyniowych występuje na tylnej ścianie, która dla wygody lekarzy podzielona jest na dwie główne sekcje:

  • przeponowy;
  • podstawowy.

Najnowsze prace badawcze kardiochirurgów, a także moje osobiste doświadczenia, pozwoliły na zaostrzenie tego problemu. Jeśli rozwinie się zawał mięśnia sercowego tylnej ściany lewej komory, jest on praktycznie niewidoczny na EKG, często chowając się pod maską dławicy piersiowej. W rezultacie pacjent nie otrzymuje niezbędnego kompleksu środków terapeutycznych. Komórki narządu nadal umierają, w przyszłości jest wiele negatywnych konsekwencji.

Na szczęście w 60-70% przypadków zawał tylnej ściany serca łączy się z martwicą sąsiednich obszarów (tylna dolna, tylna przegroda, tylno-boczna), co wyraźnie odbija się na krzywej elektrokardiogramu.

Powoduje

W rzeczywistości istnieje ogromna lista czynników prowadzących do uszkodzenia tętnic wieńcowych, ale najważniejsze to:

  1. Miażdżyca. Występuje u większości osób po 60. roku życia na tle zaburzeń gospodarki lipidowej (podwyższony poziom cholesterolu całkowitego, LDL i TAG, obniżony HDL). W wyniku powstawania patologicznych nakładek na ścianach naczyń krwionośnych dochodzi do ich niedrożności. Stan dodatkowo pogarsza sedymentacja mas zakrzepowych. Nie spotkałem pacjentów o profilu kardiologicznym bez objawów tej choroby.
  2. Migracja skrzepów krwi z odległych miejsc. Podobne zjawisko jest najbardziej typowe dla osób cierpiących na żylaki kończyn dolnych, znacznie rzadziej na tle przedłużonej bezczynności fizycznej (przebieg ciężkich chorób somatycznych) przy braku terapii przeciwpłytkowej. Z reguły osoby w średnim i starszym wieku na ogół nie zwracają uwagi na zmiany w żylnym łóżku w nogach. Jednak młode dziewczyny, które martwią się o swoją atrakcyjność, dużo bardziej przejmują się tym.
  3. Skurcz naczyń. Może mieć miejsce na tle zaburzeń ośrodkowego układu nerwowego (nerwice, stres systematyczny).

Czynniki takie jak następujące predysponują do rozwoju zawału mięśnia sercowego:

  • nadciśnienie tętnicze;
  • otyłość (wzrost BMI powyżej 30 kg/m22);
  • brak aktywności fizycznej (WHO zaleca wykonywanie co najmniej 8000 kroków dziennie);
  • zaburzenia profilu lipidowego;
  • obecność złych nawyków (palenie, systematyczne spożywanie napojów alkoholowych i narkotyków);
  • Męska płeć;
  • wiek od 45 lat.

Możesz samodzielnie ocenić obecność czynników ryzyka. Jeśli jest co najmniej 3 z powyższych, prawdopodobieństwo śmiertelnego powikłania ze strony układu sercowo-naczyniowego wzrasta 2,5 razy. Jeszcze nie jest za późno, aby wszystko zmienić i zapewnić sobie zdrową przyszłość.

Objawy kliniczne

Całkiem możliwe jest podejrzenie zbliżającego się tylnego zawału mięśnia sercowego i innych powikłań naczyniowych (na przykład udaru lub krwotoku w gałce ocznej) w środowisku domowym.

Z reguły poprzedzone są warunkami takimi jak:

  • kryzys nadciśnieniowy;
  • atak niestabilnej dusznicy bolesnej (z historią choroby niedokrwiennej serca);
  • epizody arytmii;
  • zmiany w ogólnym stanie i zachowaniu (nagłe ostre bóle głowy, zwiększone pocenie się, osłabienie, dreszcze).

Ból

Bolesność i dyskomfort za mostkiem to jedyna rzecz, która łączy wszystkich ludzi z rozwiniętym zawałem mięśnia sercowego.

Ból ma specyficzne cechy:

  • czas trwania powyżej 15 minut;
  • lokalizacja za mostkiem;
  • brak działania nitrogliceryny i innych azotanów;
  • możliwość napromieniowania lewego łopatki, barku, przedramienia i małego palca.

Niezwykle rzadko ujawnia się „cichy obraz”, gdy ból jest całkowicie nieobecny, ale obserwuje się tylko osłabienie i zwiększoną potliwość.

Porada eksperta

Ważnym znakiem jest czas trwania bólu. Stabilna dławica wysiłkowa nigdy nie trwa tak długo. Jeśli odczuwasz dyskomfort za mostkiem przez ponad 15 minut, pilnie wezwij zespół lekarzy, ponieważ komórki serca już doświadczają ostrej hipoksji, która wkrótce może przekształcić się w nieodwracalny etap (martwicę).

Naruszenie czynnościowej czynności serca

W tylnej ścianie lewej komory ważne ścieżki nie przechodzą, dlatego zaburzenia rytmu nie są charakterystyczne, ale czasami występują (w mojej pamięci takie sytuacje nigdy nie były obserwowane). Poprzez wyłączenie znacznych mas mięśnia sercowego z pracy, zjawiska stagnacji od małych (duszność, kaszel z smugami krwi) i dużych (obrzęki nóg i jam ciała, powiększenie wątroby, bladość skóry z niebieskawym odcieniem w częściach dystalnych) podkrąża krążenie krwi.

Diagnostyka

Podstawową metodą diagnozy jest elektrokardiografia.

Ostry izolowany podstawny zawał mięśnia sercowego na ogół nie może być wykryty w żadnych warunkach. Klęska przeponowej części tylnej ściany można rozpoznać po znakach pośrednich. Zmiany w EKG charakterystyczne dla etapów patologii naczyniowej (ostre, ostre, podostre, bliznowacenie) są nieobecne.

Tak więc lekarz będzie podejrzewał obecność zawału serca zgodnie z następującymi kryteriami:

  • wzrost amplitudy fali R w V1 i V2;
  • zmniejszenie głębokości fal S w 1 i 2 odprowadzeniach klatki piersiowej;
  • napięcie fal S i R w pierwszych dwóch odprowadzeniach jest takie samo;
  • rozwidlenie załamka R (często diagnozowane jako blok prawej odnogi pęczka Hisa);
  • podnoszenie załamka T w V1-V

Krajowe wytyczne dla lekarzy opisują możliwości małoogniskowego zawału przepony z pojawieniem się charakterystycznego patologicznego załamka Q i uniesieniem odcinka ST. Jednak w praktyce osobistej nigdy nie udało się zarejestrować takich zmian na kardiogramie, chociaż klinika była obecna.

Diagnostyka instrumentalna

Echo-KG służy do ustalenia dysfunkcji ściany serca. Fale ultradźwiękowe z dużą dokładnością ujawniają obszary hipo- lub akinezji mięśnia sercowego, co pozwala podejrzewać w nich przemiany martwicze lub już bliznowate.

Koronografia jest szeroko stosowana do lokalizowania miejsca niedrożności tętnic wieńcowych.Po wstrzyknięciu środka kontrastowego wykonywana jest seria zdjęć rentgenowskich, na których wyraźnie widoczne są zwężenia.

Diagnostyka laboratoryjna

Aby potwierdzić diagnozę, mogą być zaangażowane:

  1. Pełna morfologia krwi (zwiększona liczba leukocytów i ESR);
  2. Test troponinowy - nasila się w przypadku martwicy serca lub dowolnego mięśnia szkieletowego. Uszkodzenie ściany tylnej jest zawsze nieznaczne, a zatem poziom troponiny może nie wzrastać, co prowadzi do błędów diagnostycznych.

Obie metody pozwalają na potwierdzenie zawału mięśnia sercowego dopiero po 6-7 godzinach. A złote okienko, przez które można wyeliminować przyczynę okluzji i przywrócić „ledwo żywe” kardiomiocyty, to tylko 3 godziny. Niezwykle trudny wybór, prawda? Echo-KG i inne metody wysoce informacyjne (MRI) nie są dostępne we wszystkich placówkach medycznych.

Pomoc w nagłych wypadkach

Jeśli zdarzy ci się spotkać osobę z zawałem mięśnia sercowego, procedura będzie wyglądać następująco:

  1. Natychmiast wezwij karetkę.
  2. Połóż pacjenta na łóżku, unosząc głowę w części ciała.
  3. Zapewnij świeże powietrze (otwarte okna).
  4. Ułatwić oddychanie (zdjąć ciasną odzież wierzchnią).
  5. Co 5 minut podawać pod język dowolny lek nitro („nitrogliceryna”), po drodze mierząc ciśnienie krwi i tętno przed podaniem nowej dawki. Jeśli tętno wzrośnie powyżej 100 uderzeń na minutę lub ciśnienie krwi spadnie poniżej 100/60 mm. rt. Sztuka. terapia zostaje zatrzymana.
  6. Zaproponuj spożycie "kwasu acetylosalicylowego" (0,3 g).

Nie należy podejmować prób wyeliminowania bólu wieńcowego za pomocą konwencjonalnych leków przeciwbólowych. Czy środek przeciwbólowy może zapobiegać martwicy komórek serca? Ponadto obraz kliniczny może zostać wymazany, co komplikuje diagnozę.

Leczenie

Natychmiast po postawieniu diagnozy przeprowadza się terapię doraźną za pomocą następujących leków:

Nazwa lekuDawka

Aspiryna (jeśli nie została wcześniej podana)

0,3

Metoprolol

0,0250

Morfina 1%

1 ml

Heparyna

Do 4000 jednostek

Klopidogrel

0,3

Terapia tlenowa (40% O2)

Do czasu usunięcia objawów niewydolności serca

Pacjent w trybie pilnym hospitalizowany na oddziale intensywnej terapii o profilu kardiologicznym. Przeprowadza się trombolizę ogólnoustrojową lub miejscową (jeśli od początku choroby minęło mniej niż 6 godzin). W dłuższej perspektywie wskazane jest stentowanie lub pomostowanie tętnic wieńcowych.

Główne obszary terapii to:

  1. Zapobieganie zaburzeniom rytmu. Stosowane są beta-blokery (Metoprolol, Carvedilol, Bisoprolol), antagoniści kanału wapniowego (Amlodypina, Werapamil, Bepridil).
  2. Terapia przeciwpłytkowa i przeciwzakrzepowa (Clopidogrel, Ksarelto, Pradaxa).
  3. Łagodzenie objawów bólowych.
  4. Statynoterapia (rozuwastatyna, atorwastatyna, symwastatyna).

Komplikacje

Konsekwencje zawału serca mogą być znaczące. Zwykle dotyczy to kilku systemów podtrzymywania życia jednocześnie.

Niewydolność serca

Martwe komórki serca nie są już w stanie pompować krwi w pełnej objętości. Płyn zaczyna aktywnie przechodzić z łożyska naczyniowego do otaczających tkanek wraz z rozwojem obrzęku mnogiego. Narządy cierpią na niedotlenienie, na tle którego powstają ogniska zmian dystroficznych. Doświadczenie pokazuje, że mózg jest pierwszym, który przyjmuje cios (spadek wszystkich funkcji: uwagi, pamięci, myślenia itp.). Występują epizody utraty przytomności, zawrotów głowy, zataczania się podczas chodzenia.

Najbardziej niebezpieczny jest obrzęk płuc. Może być ostry (występuje natychmiast) lub przewlekły (narasta przez kilka dni lub miesięcy). Wysięk zaczyna przenikać do dolnych części sparowanego narządu, w wyniku czego duża liczba pęcherzyków przestaje pełnić funkcję oddechową.

Progresja IHD

Jak wiesz, nasze ciało ma szerokie zdolności adaptacyjne. Sprawna tkanka serca ulega przerostowi (przybieraniu masy mięśniowej), co znacznie zwiększa ilość potrzebnego tlenu, ale funkcjonalność pozostałych segmentów łożyska wieńcowego nie jest nieograniczona. Zwiększa się częstotliwość napadów dusznicy bolesnej, stają się one bardziej wyraźne i przedłużone. Ryzyko ponownego zawału mięśnia sercowego wzrasta 3-5 razy.

Przebudowa mięśnia sercowego

Na tle niewystarczającego obciążenia i przerostu mięśnia sercowego po kilku latach obserwuje się rozszerzenie - ścieńczenie ścian z powstawaniem wybrzuszenia - tętniaki. Konsekwencja jest zawsze taka sama - pęknięcie tkanki z tamponadą serca (wylanie krwi do jamy osierdziowej). To powikłanie jest śmiertelne u 8 na 10 pacjentów.

Prognoza

Rokowanie zawału tylnej ściany serca na tle braku pomocy w nagłych wypadkach w pierwszych godzinach po rozwoju jest warunkowo niekorzystne. Nastąpi stopniowy wzrost dysfunkcji mięśnia sercowego, co ostatecznie doprowadzi do śmierci osoby. Aby uniknąć niepożądanych konsekwencji, powinieneś zrobić wszystko, aby zapobiec zawałowi serca, zwłaszcza jeśli jesteś zagrożony.

Proces powstawania tętniaka

Przypadek kliniczny

Na zakończenie pragnę przytoczyć ciekawy przypadek z własnego doświadczenia, dowodzący złożoności rozpoznawania zmian niedokrwiennych tylnej ściany lewej komory.

Pacjent D., 66 lat. Wielokrotnie przyjmowany do naszego oddziału kardiologii jako karetka pogotowia z rozpoznaniem ostrego zespołu wieńcowego. Dla odniesienia chcę powiedzieć, że ten termin oznacza dwie patologie. Jest to zawał mięśnia sercowego i epizod niestabilnej dławicy piersiowej. Dopiero po badaniu (EKG, test troponinowy) otrzymuje się dokładny zestaw nozologiczny.

Pacjentce niepokoiły dolegliwości bólowe za mostkiem trwające 35-50 minut. Każdorazowo wykonywano badanie (EKG, KLA, test troponinowy), które nie wykazywało cech martwicy. Używana „nitrogliceryna” w postaci 1% roztworu „Aspiryna”.

Niestety kilka dni temu pacjentka zginęła w wypadku samochodowym. Sekcja zwłok wykazała, że ​​pacjent doznał w swoim życiu 3 drobnoogniskowych zawałów mięśnia sercowego, spowodowanych uszkodzeniem gałęzi okalającej tylnej tętnicy wieńcowej. Od ostatniego minęły ponad 2 lata.

Tak więc zawał tylnej ściany lewej komory jest kolosalnym problemem dla współczesnej kardiologii ze względu na prawie całkowity brak możliwości szybkiej diagnozy. Chociaż takie powikłanie naczyniowe jest niezwykle rzadkie, nie można ignorować prawdopodobieństwa jego rozwoju. Profilaktyka zawsze opiera się na zdrowym stylu życia i odpowiednim leczeniu wszelkich chorób (zwłaszcza ze strony układu krążenia).