Podrażnienie gardła może być spowodowane ekspozycją na różne czynniki chorobotwórcze. Wśród czynników przyczyniających się do rozwoju procesu patologicznego znajdują się drobnoustroje chorobotwórcze, alergeny, substancje toksyczne we wdychanym powietrzu.
Najczęstsze objawy podrażnienia gardła to
- pot;
- drapanie;
- ból gardła;
- uczucie guzka;
- trudności z połykaniem;
- uczucie dyskomfortu w gardle;
- kaszel.
Objawy te łączą się w zespół drażliwego gardła.
Mikroorganizmy chorobotwórcze
Wśród patogenów biorących udział w działaniu na błonę śluzową górnych dróg oddechowych najczęstsze są wirusy. Gardło jest bramą do wejścia tych zakaźnych patogenów. Skutkiem ich narażenia może być SARS, zapalenie gardła, zapalenie krtani.
Suche i ciepłe powietrze w niewentylowanym pomieszczeniu sprzyja rozprzestrzenianiu się chorób.
Przeszkodą w rozprzestrzenianiu się infekcji dróg oddechowych przenoszonych przez unoszące się w powietrzu kropelki jest zapewnienie wymaganego reżimu temperaturowego wdychanego powietrza i jego wilgotności. Temperatura w pomieszczeniu nie wyższa niż 20 stopni i wilgotność 50-60% są optymalne, aby zapobiec ARVI. Bakterie i grzyby biorą również udział w rozwoju chorób górnych dróg oddechowych.
Czynniki chorobowe
Oprócz patogenów podrażnienie gardła może być spowodowane przez:
- obecność niebezpiecznych zanieczyszczeń w powietrzu, związków chemicznych;
- zapylenie wdychanego powietrza;
- regularne spożywanie pikantnych, kwaśnych potraw;
- obecność złych nawyków, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu;
- wpływ substancji leczniczych na błonę śluzową gardła.
Wpływ tych czynników zwiększa częstość występowania patologii dróg oddechowych. Pacjenci, którzy palą i nadużywają alkoholu, są narażeni na wszelkie choroby obejmujące górne drogi oddechowe. Czynnik drażniący w postaci nikotyny prowadzi do negatywnego wpływu na błonę śluzową gardła i nosa, zmniejszając jej właściwości ochronne. Konsekwencją tego jest wzrost liczby chorych pacjentów wśród palaczy. Nie mniej niebezpieczny jest wpływ nikotyny na rozwój tak poważnych chorób jak przewlekłe zapalenie oskrzeli, gruźlica, rak gardła.
O niebezpieczeństwie zapylenia powietrza dla rozwoju patologii górnych dróg oddechowych świadczy wzrost liczby zachorowań wśród mieszkańców dużych ośrodków przemysłowych, pracowników niebezpiecznych warsztatów. W takich przypadkach pacjenci zauważają pogorszenie stanu, pojawienie się objawów podrażnienia gardła pod koniec dnia. U większości pacjentów głównym objawem jest kichanie, ból gardła, bolesne odczucia podczas połykania, suchy kaszel.
Substancje o silnym zapachu mają również wyraźne działanie drażniące. Najczęściej są to produkty chemii gospodarczej, mieszanki perfumowane. Stała ekspozycja na czynniki egzogenne prowadzi do rozwoju przewlekłego zapalenia gardła u pacjentów, procesu zapalnego w gardle.
Jeśli krtań jest zaangażowana w proces patologiczny, do tych objawów dołącza się oznaki uszkodzenia strun głosowych. Pacjent ma zmianę barwy głosu, pojawienie się chrypki. W ciężkich przypadkach może ucichnąć. Czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju uszkodzeń strun głosowych jest również ich przeciążenie. Ostre zapalenie krtani może rozwinąć się w wyniku ostrego krzyku lub przedłużonego napięcia aparatu więzadłowego podczas czynności zawodowych śpiewaków i nauczycieli.
Substancje egzogenne zawarte w powietrzu nie są jedynym czynnikiem drażniącym błonę śluzową.
Często zdarzają się przypadki, w których same parametry wziewnej mieszaniny są niekorzystne dla normalnego funkcjonowania organizmu. Powietrze, które nie zawiera niebezpiecznych zanieczyszczeń, ale charakteryzuje się niską wilgotnością, działa drażniąco na błonę śluzową dróg oddechowych. Suche powietrze wysusza błonę śluzową, zmniejsza jej właściwości ochronne, czyni ją podatną na działanie patogenów. Swoim działaniem drażniącym przyczynia się do rozwoju chorób zapalnych.
Błędy w diecie, spożywanie mocnych napojów alkoholowych w dużych ilościach również przyczyniają się do podrażnienia gardła i rozwoju w nim przewlekłego procesu zapalnego. W związku z tym dla pacjentów, którzy zaniedbują zalecenia dotyczące zdrowej diety, charakterystyczna jest chrypka, ciągłe łaskotanie i kaszel.
Podobny efekt mogą mieć leki stosowane miejscowo. Najczęściej różne aerozole stosowane w leczeniu chorób górnych dróg oddechowych lub błony śluzowej jamy ustnej działają drażniąco.
Indywidualna nietolerancja na chlorheksydynę, preparaty jodowe mogą podrażniać błonę śluzową, pogarszając przebieg choroby.
Choroba refluksowa przełyku
Czynnikiem drażniącym błonę śluzową może być również kwaśna zawartość soku żołądkowego. Zwykle nie znajduje się w przełyku lub gardle.
Jednak w wielu procesach patologicznych, wrzody trawienne, zapalenie błony śluzowej żołądka, przepuklina przełykowego ujścia przepony, kwas solny i inne składniki soku żołądkowego mogą zostać wrzucone do położonych nad nimi sekcji, podrażniając błonę śluzową i powodując wzrost kwasowości w im.
Zespół bólu gardła w tym przypadku charakteryzuje się bólem gardła, pieczeniem wzdłuż gardła i przełyku, odbijaniem, zgagą. Stan pogarsza się w pozycji poziomej pacjenta lub gdy tułów jest pochylony w dół. To właśnie ta pozycja sprzyja wyrzucaniu treści żołądkowej.
Alergia
Narażenie na alergeny również może być drażniące. Najbardziej charakterystycznym objawem jest uczucie drapania, pocenie się, suchy kaszel. Dodatkowe objawy to duszność, łzawienie oczu, katar i wysypki skórne. Ta symptomatologia wynika z działania alergenów i rozpoczęcia reakcji patologicznej.
Alergeny mogą dostać się do organizmu podczas oddychania, poprzez stosowanie niebezpiecznych substancji w żywności lub bezpośredni kontakt. Często zdarzają się przypadki, gdy stosowanie leku prowadzi do alergii. Ciężkim przebiegiem alergii jest rozwój obrzęku Quinckego, w którym następuje gwałtowne pogorszenie stanu pacjenta, któremu towarzyszą zaburzenia układu sercowo-naczyniowego. W takim przypadku rozwija się obrzęk krtani, który może prowadzić do uduszenia.
Obecność zespołu podrażnionego gardła jest powodem do konsultacji z otolaryngologiem. W takim przypadku ważne jest ustalenie przyczyny rozwoju procesu patologicznego. Po przeprowadzeniu obiektywnego badania, zebraniu historii choroby i ustaleniu charakteru czynników drażniących, specjalista będzie mógł przepisać odpowiednie leczenie, zaproponować zestaw środków zapobiegających temu stanowi.
